Η εμπλοκή του Πάμπλο Εσκομπάρ στο ποδόσφαιρο της Κολομβίας και συγκεκριμένα στις δύο μεγάλες ομάδες του Μεντεγίν, γέννησε το μεγαλύτερο ντέρμπι της χώρας.
«Βρείτε τον διαιτητή και σκοτώστε τον», ήταν τα λόγια του Πάμπλο Εσκομπάρ πριν αφαιρεθεί ακόμα μια ανθρώπινη ζωή έπειτα από εντολή του. Λίγοι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να δίνουν τέτοιες εντολές και μετά από κάποια λεπτά κάποιος να καταλήγει νεκρός. Ένας από αυτούς ήταν ο «βασιλιάς» των καρτέλ της Κολομβίας.
Στις πλατείες του Μεντεγίν
Εκεί συνάντησε για πρώτη φορά ο Εσκομπάρ έναν από τους λίγους λόγους που τον έκαναν χαρούμενο στη ζωής του. Τη «στρογγυλή θεά». Μαζί με τα αδέρφια του και τους φίλους του από τη γειτονιά, ο πιτσιρικάς τότε «Παμπλίτο» πέρναγε τα απογεύματά του στις αλάνες του Μεντεγίν, παίζοντας ποδόσφαιρο. Εκεί ξεκίνησε όλη η ιστορία και εκεί τελείωσε, άδοξα.
Γέννημα θρέμμα λοιπόν του Μεντεγίν, ο Εσκομπάρ θα εξελισσόταν σε κάτι παραπάνω από «σωτήρα» της περιοχής, στην οποία μεγάλωσε και έζησε. Εκείνος άλλωστε, δεν ξέχασε ποτέ τις γειτονιές που έκανε ποδήλατο και έπαιζε μπάλα από μικρός. Έχτισε σχολεία, νοσοκομεία, γήπεδα στην περιοχή του, στην οποία μοίραζαν κάθε τόσο χρήματα οι Σικάριος του. Όταν τα εκατομμύρια δεν θα χωρούσαν πλέον στα στρώματα και στους τοίχους, ο Εσκομπάρ θα τα έδινε στις δύο αγάπες της περιοχής του. Για τις ποδοσφαιρικές ομάδες του Μεντεγίν μιλάμε. Την Ατλέτικο και την Ιντεπεντιέντε. Φανατικός οπαδός της δεύτερης, ο «Patron» στράφηκε στο ποδόσφαιρο όταν έψαχνε εναγωνίως τρόπο να «ξεπλύνει» κάποια από τα εκατοντάδες εκατομμύρια που του απέφερε η κοκαΐνη.
Προφανώς οι ποδοσφαιρικές ομάδες ήταν ένας τέλειος τρόπος για να το πετύχει. Η αρχή έγινε με την Ατλέτικο Νασιονάλ. Ο Εσκομπάρ δεν δήλωνε ιδιοκτήτης της ομάδας αλλά ήταν κοινό μυστικό από που προέρχονταν όλα τα λεφτά του συλλόγου. Τα εκατομμύρια που δαπανούνταν για μεταγραφές σε μία εποχή που στην Κολομβία χρήματα είχαν μόνο οι ναρκέμποροι, δεν άφηναν και πολλά περιθώρια στη φαντασία όσων έβλεπαν ποδόσφαιρο.
«Η εισαγωγή χρήματος από τα ναρκωτικά στο ποδόσφαιρο μας επέτρεπε να παίρνουμε εξαιρετικούς ξένους παίκτες» δήλωνε ο Ματουράνα, πρώην προπονητής της Ατλέτικο Νασιονάλ και της Κολομβίας την περίοδο 1987-90, ενώ αναφερόμενος στα ναρκο-χρήματα παραδεχόταν πως «Μας έδιναν τη δυνατότητα να κρατήσουμε τους καλύτερους παίκτες μας. Το επίπεδό μας εκτινάχτηκε. Ο κόσμος έβλεπε την κατάσταση και έλεγε ότι ο Πάμπλο είναι πίσω από αυτό. Όμως δεν μπορούσαν να το αποδείξουν».
Αν μπορούσε κάποιος, η αλήθεια είναι πως δεν θα τολμούσε να μπλεχτεί στη ζωή του Εσκομπάρ. Η δύναμη που είχε στα χέρια του ήταν τεράστια και δεν περιοριζόταν στο Μεντεγίν. Εκεί ήταν η βάση του. Μέχρι και τα παιδιά της γειτονιάς είχαν ένα αυτόματο κρυμμένο στο μπαούλο με τα παιχνίδια τους σε περίπτωση που κάτι συνέβαινε στον «Παμπλίτο». Εκείνος δεν αστειευόταν. Έπαιρνε αυτό που ήθελε αργά ή γρήγορα. Όποιος ήταν αρκετά έξυπνος έλεγε μία τιμή και από εκεί και πέρα ήταν ιδιοκτησία του Εσκομπάρ. Όποιος διάλεγε άλλο δρόμο, κατέληγε νεκρός. Αυτό φάνηκε πολύ σύντομα και στο χώρο του ποδοσφαίρου από τη στιγμή που ασχολήθηκε με αυτό ο Πάμπλο.
«Μας έκλεψαν, σκοτώστε τον»
Το 1989 η ποδοσφαιρική αγάπη του Εσκομπάρ, Ιντεπεντιέντε Μεντεγίν, αναμετρήθηκε με τη μισητή, Αμέρικα Ντε Κάλι. Φήμες που διέρρευσαν πριν το παιχνίδι, ήθελαν τον διαιτητή της αναμέτρησης να έχει δωροδοκηθεί από τους διοικούντες της Αμέρικα και ισχυρούς άνδρες του «Καρτέλ του Κάλι».
Το σφύριγμα της λήξης βρίσκει την Αμέρικα να πανηγυρίζει τη νίκη και τον Εσκομπάρ να παρακολουθεί ζωντανά την ήττα της Ιντεπεντιέντε. «Μας έκλεψαν», είπε ο Βελάσκο ή αλλιώς «Ποπάι», το δεξί χέρι και αρχι-εκτελεστής του Εσκομπάρ.
Ο «Δον Πάμπλο» με περίσσια ψυχραιμία διέταξε τον θάνατο του διαιτητή. Λίγες λέξεις αρκούσαν και το θέλημά του έγινε πράξη. Ο Αλβάρο Ορτέγκα δολοφονήθηκε με δέκα σφαίρες.
«Όταν γύριζα στο σπίτι μετά το παιχνίδι, άκουσα ότι ο διαιτητής δολοφονήθηκε» δήλωσε ο Όσκαρ Παρέχα, μέσος της Ιντεπεντιέντε Μεντεγίν. «Μουδιάσαμε, ξέραμε ότι κάτι συμβαίνει με τους ιδιοκτήτες όμως όταν είσαι παίκτης δεν γνωρίζεις τόσα πολλά».
Καρτέλ και ποδόσφαιρο χέρι-χέρι
Η Ατλέτικο Νασιονάλ βρισκόταν ήδη στα χέρια του Πάμπλο και έκτοτε είχε ξεκινήσει να εδραιώνεται στο ποδόσφαιρο της Λατινικής Αμερικής. Υπό την προεδρία του Εσκομπάρ, η Ατλέτικο κατέκτησε μόλις το δεύτερο πρωτάθλημα της ιστορίας της και στα τέλη του ’80 είχε χτίσει το όνομά της γύρω από τα ναρκο-χρήματα. Παίκτες, προπονητές, εγκαταστάσεις όλα ήρθαν από το ξέπλυμα χρήματος. Όλοι το γνώριζαν αλλά κανείς δεν μιλούσε.
Ο ίδιος ο Εσκομπάρ βλέποντας την επιτυχία της Νασιονάλ, αποφάσισε να επεκταθεί και στην έτερη ομάδα του Μεντεγίν και την παιδική του αγάπη, την Ιντεπετιέντε. Μάλιστα, πολύ συχνά δεν δίσταζε να πηγαίνει στο γήπεδο και να παρακολουθεί από κοντά τις ομάδες του. Η αγάπη του για το ποδόσφαιρο ήταν αρκετά μεγάλη για να τον απομακρύνει από αυτό ακόμα και όταν βρισκόταν στο στόχαστρο των Αρχών.
Στα βήματα του Εσκομπάρ ακολούθησαν κι άλλοι βαρόνοι των ναρκωτικών. Ο φίλος και συνεργάτης του, Χοσέ «El Μexicano» Γκάτσα είχε αγοράσει τη Μιγιονάριος από την Μπογκοτά και ο ορκισμένος εχθρός του Πάμπλο, Μιγκέλ Ροδρίγες Ορεχουέλα, επικεφαλής του καρτέλ του Κάλι, ήταν στην Αμέρικα. Το ποδόσφαιρο ήταν δημοφιλές άθλημα και πολύ συχνό χόμπι στις τάξεις των ναρκέμπορων. Οι ίδιοι έπαιζαν πολλές φορές και μεταξύ τους με έπαθλα εκατομμυρίων για το νικητή. Το μεγαλύτερο προνόμιο του ποδοσφαίρου για τους βαρόνους ήταν το ξέπλυμα του χρήματος που τους προσέφερε. Όταν τα χρήματα έρχονταν χωρίς όρια το ξέπλυμα ήταν κάτι παραπάνω από αναγκαίο.
Η Ατλέτικο στην κορυφή της Νότιας Αμερικής
Σκληρός κιαι αδίστακτος αλλά γεμάτος πάθος και αγάπη για ό,τι έκανε. Ακόμα κι αν ήταν παράνομο, αυτός ήταν ο Εσκομπάρ. Τουλάχιστον σε αυτά τα χαρακτηριστικά συμφωνούν όσοι τον γνώριζαν και έχουν μιλήσει για εκείνον.
Έτσι ακριβώς ήταν και με το ποδόσφαιρο. Μπορεί να χρησιμοποιούσε τις ομάδες του για να «ξεπλένει» τα αμύθητα ποσά που κέρδιζε από το εμπόριο κοκαΐνης, αλλά ο Εσκομπάρ ήθελε να τις δει να μεγαλουργούν στο εγχώριο πρωτάθλημα και φυσικά το Copa Libertadores. Καμία ομάδα από την Κολομβία δεν το είχε κατακτήσει. Αυτό είχε βάλει στο μάτι ο Πάμπλο. Και όπως φρόντιζε να καθιστά σαφές ό,τι ήθελε το έπαιρνε.
Ο Εσκομπάρ είχε ρίξει πολλά ναρκοδολλάρια στο χτίσιμο της Ατλέτικο Νασιονάλ, η οποία υπό τις οδηγίες του Ματουράνα έδειχνε έτοιμη για το κάτι παραπάνω. Με μοναδική ήττα, αυτή από τη Μιγιονάριος του Γκάτσα στους ομίλους, η Νασιονάλ ξεπέρασε οποιοδήποτε εμπόδιο βρέθηκε μπροστά της.
Πρώτα η Ράσινγκ Κλουμπ από την Αργεντινή και στη συνέχεια η Μιγιονάριος ντε Μπολιβάρ από τη Βολιβία. Κάπως έτσι έφτασε στα προημιτελικά του θεσμού, όπου και βρήκε απέναντι της εκ νέου τη Μιγιονάριος του «El Mexicano», με τη Νασιονάλ αυτή τη φορά να επικρατεί με συνολικό σκορ 2-1. Στα ημιτελικά ήταν η σειρά της Ντανούμπιο από την Ουρουγουάη, την οποία και διέλυσε με 6-0 στους δύο αγώνες.
Η ώρα του μεγάλου τελικού είχε φτάσει. Αντίπαλος, η Ολίμπια από την Παραγουάη. Δύο ενενηντάλεπτα χώριζαν την Ατλέτικο από το να γράψει το όνομά της με χρυσά γράμματα στην ιστορία του ποδοσφαίρου της Κολομβίας. Το πρώτο παιχνίδι στην Ασουνσιόν βρίσκει νικήτρια την Ολίμπια με 2-0. Ο Εσκομπάρ προβληματίστηκε.
Η ρεβάνς πραγματοποιείται στη Μπογκοτά μία εβδομάδα αργότερα, λόγω χωρητικότητας του γηπέδου στο Μεντεγίν. Τελευταία ημέρα της Άνοιξης, 31η Μαΐου 1989. Η Ατλέτικο Νασιονάλ του «Δον Πάμπλο» καλείται να ανατρέψει τα εις βάρος της δεδομένα και να κατακτήσει μέσα στο σπίτι της, το Copa Libertadores.
Το σκορ άνοιξε στο 46ο λεπτό του αγώνα μετά από αυτογκόλ του Μίνια ενώ με τη συμπλήρωση 65′ λεπτών ο Αλμπέιρο Ουσουριάγα γράφει το 2-0 και ισόφαρισε το σκορ του πρώτου παιχνιδιού. Το σφύριγμα της λήξης έστειλε για λίγα λεπτά τις ομάδες στους πάγκους τους για να προετοιμαστούν για την παράταση.
Ο επιπλέον χρόνος όμως δεν αναδεικνύει νικητή και ο αγώνας πάει στα πέναλτι. Ο Αλμέιδα αστόχησε στο πρώτο για την Ολίμπια για να ακολουθήσουν εύστοχες εκτελέσεις για αμφότερες τις ομάδες. Αρχικά ο Γκαρσία όμως και στη συνέχεια οι Πέρεθ, Γκόμεζ και Περέα δεν εκμεταλλεύθηκαν τις αποκρούσεις του Χίγκιτα και έτσι η αγωνία παρατάθηκε.
Η μοίρα ενός ολόκληρου έθνους βρισκόταν πλέον στα πόδια του Λιονέλ Άλβαρες. Με απόλυτη ψυχραιμία έστειλε τον Αλμέιδα στην άλλη μεριά της εστίας. Πανζουρλισμός. Όλο το γήπεδο ήταν στο πόδι και ζητωκραύγαζε με δάκρυα χαράς στα μάτια. Η Ατλέτικο Νασιονάλ είχε κατακτήσει το Copa Libertadores για πρώτη φορά στην ιστορία της.
«Ο Πάμπλο χοροπηδούσε και ούρλιαζε σε κάθε γκολ. Δεν τον είχα δει ποτέ τόσο χαρούμενο. Κανονικά ήταν σαν πάγος», αποκάλυψε ο «Ποπάι» αναφερόμενος στα όσα έζησε εκείνο το βράδυ.
Ήταν μία από τις μοναδικές φορές που ο Εσκομπάρ δεν νοιάστηκε να εμφανιστεί ως ο ισχυρός άνδρας της ομάδας του Μεντεγίν. Λίγο μετά το σπουδαίο κατόρθωμα της Ατλέτικο, ο Πάμπλο διοργάνωσε fiesta προς τιμήν των παικτών της ομάδας και πριμ για την κατάκτηση του τροπαίου.
Ο Χιγκίτα και τα υπόλοιπα αστέρια
Ο Εσκομπάρ έχει συμφωνήσει να εκτίσει ποινή για διακίνηση ναρκωτικών αλλά σε δική του φυλακή. Μία φυλακή μακριά από όλα τα στερεότυπα. Τζακούζι, τραπέζια μπιλιάρδου και ένα τεράστιο γήπεδο ποδοσφαίρου ήταν μερικές από τις ανέσεις που είχε ο Εσκομπάρ στη φυλακή «Cathedral».
Ερωτευμένος όπως όλοι στη Λατινική Αμερική με το ποδόσφαιρο, ο «Δον Πάμπλο» συνήθιζε παρά τα παραπανίσια κιλά του να διοργανώνει αγώνες στο γήπεδο της «Cathedral» και να καλεί μάλιστα τρανά ονόματα του παγκόσμιου ποδοσφαιρικού περιβάλλοντος για να παίξουν στο πλάι του. Φυσικά με το αζημίωτο.
Πρώτο όνομα ήταν ο γνωστός «σκορπιός», Ρενέ Χίγκιτα, συμπατριώτης και κοντινός φίλος ανθρώπων του Εσκομπάρ αλλά και ο Ντιέγκο Μαραντόνα. Το αστέρι του αργεντίνικου ποδοσφαίρου είχε λάβει προσωπική πρόσκληση και ένα σωρό χρημάτων για να παραστεί σε έναν από αυτούς τους αγώνες και φυσικά δέχθηκε. Για τον «Ντιεγκίτο» που είχε φωτογραφηθεί με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της ιταλικής μαφίας, ο Εσκομπάρ θα ήταν ακόμα ένα στη λίστα με τις γνωριμίες του.
«Με πήγαν σε μία φυλακή, περιτριγυρισμένη από χιλιάδες φύλακες. Είπα, τι στο καλό συμβαίνει εδώ; Θα με συλλάβουν; Έμοιαζε περισσότερο με πεντάστερο ξενοδοχείο του Ντουμπάι παρά με φυλακή», θα αποκαλύψει λίγα χρόνια μετά το συμβάν ο Μαραντόνα ενώ δεν δίστασε να παραδεχθεί πως «…με σύστησαν στον Εσκομπάρ και μου είπαν: Ντιέγκο, αυτό είναι το αφεντικό. Ήταν πολύ ευγενικός, αλλά δεν είχα ιδέα ποιος ήταν, καθώς δεν διάβαζα εφημερίδες ούτε έβλεπα τηλεόραση εκείνη την εποχή. Ήξερα μόνο ότι κάποιος πολύ σημαντικός άνθρωπος της Κολομβίας ήθελε να με γνωρίσει».
Κανείς δεν έμαθε και δύσκολα θα μάθει ποια ομάδα κέρδισε. Το πάρτι όμως που ακολούθησε πάντα στη φυλακή είναι κάτι που όπως είχε τονίσει ο «Ντιεγκίτο» δεν επρόκειτο να ξεχάσει ποτέ στη ζωή του. «Αμέσως μετά έγινε ένα πάρτι με τα καλύτερα και ωραιότερα κορίτσια που συνάντησα ποτέ στη ζωή μου. Και ήταν μέσα σε μία φυλακή. Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Το επόμενο πρωί με πλήρωσε και είπαμε αντίο».
Η πατρίδα πάνω από όλα
Πάνω από τα χρήματα, τη δόξα και τη δύναμη, ο Εσκομπάρ έβαζε μόνο δύο πράγματα. Την οικογένειά και την πατρίδα του. Η σχέση του με τον τόπο του ήταν κάτι σαν ερωτική. Ακόμα κι όταν η αστυνομία έφτασε στα ίχνη του αρνήθηκε να την εγκαταλείψει. Κάτι που βέβαια εν τέλει του κόστισε.
Η τεράστια αγάπη του για το ποδόσφαιρο και την Κολομβία γρήγορα τον οδήγησε στην έμπρακτη στήριξη της εθνικής ομάδας της χώρας του. Τακτικοί επισκέπτες της «Cathedral», οι διεθνείς είχαν μεγαλώσει παίζοντας στα γήπεδα που είχε χτίσει ο Εσκομπάρ. Ήξεραν ποιοι κάνουν κουμάντο στο ποδόσφαιρο και σε ολόκληρη τη χώρα τους αλλά φυσικά κοιτούσαν απλά τη δουλειά τους όπως όλοι, χωρίς να μπλέκονται σε πράγματα που δεν τους αφορούσαν. Όσο μάλιστα και οι ίδιοι είχαν κάποια προνόμια από αυτή τη σχέση, δεν υπήρχε κάποιος ιδιαίτερος λόγος να ρισκάρουν.
Όλα αυτά όμως μέχρι τη στιγμή που ο Ρενέ Χιγκίτα, γνωστός και ως «El Loco» αποκάλυψε σε δημοσιογράφο τις επισκέψεις των διεθνών στην «Cathedral». Η κατακραυγή που ακολούθησε ήταν τεράστια. Κοινό μυστικό μεν, αλλά κανείς δεν ενέκρινε δημόσια τη σχέση των ποδοσφαιριστών με τον Εσκομπάρ.
Για τον Χιγκίτα ακολούθησε μία τεράστια περιπέτεια, στην οποία βρέθηκε στο στόχαστρο των Αρχών, οι οποίες τον ανέκριναν για να του αποσπάσουν πληροφορίες για τον Πάμπλο. Φυσικά, ο Εσκομπάρ δεν θα άφηνε τα πράγματα στην τύχη τους. Γι’ αυτό και όσοι έμπαιναν και έβγαιναν στη φυλακή του, το έκαναν με δεμένα τα μάτια. Ο Χιγκίτα όμως είχε ήδη μπλέξει άσχημα. Το 1993 φυλακίστηκε ως συνένοχος σε απαγωγή, με όλο τον ποδοσφαιρικό κόσμο της Κολομβίας να βρίσκεται στο πλευρό του. Μετά από λίγο καιρό αφέθηκε ελεύθερος, αλλά η εμπλοκή του ονόματός του σε αυτή την υπόθεση του στέρησε τη συμμετοχή στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αμερικής.
Το περιστατικό με τον Χιγκίτα και την Κολομβία, έμπλεξε τα πράγματα μέσα στην «Cathedral». Σε συνδυασμό με τη δολοφονία δύο συνεργατών του μέσα στη φυλακή, οι Αρχές της Κολομβίας θα ανάγκαζαν τον Εσκομπάρ να φύγει από την «Cathedral» και να εκτίσει την ποινή του σε κανονική φυλακή. Αίτημα που φυσικά ο Πάμπλο δεν θα δεχόταν και θα δραπέτευε, ζώντας στο εξής κυνηγημένος.
Μία μέρα αφότου έκλεισε τα 44 του χρόνια, ο Πάμπλο δολοφονήθηκε από τις Αρχές σε μία ταράτσα στο Μεντεγίν. Ήταν η μέρα που θα ξεκινούσε η αντίστροφη μέτρηση για το τέλος του ποδοσφαίρου στην Κολομβία.
Ο θάνατος του Εσκομπάρ θα έκανε την Κολομβία να γέμιζε με αίμα. Τα καρτέλ βρίσκονταν σε ανοιχτό πόλεμο μεταξύ τους και φυσικά όλα αυτά είχαν αντίκτυπο και στο ποδόσφαιρο της χώρας. Απαγωγές και δολοφονίες κυριάρχησαν, σφραγίζοντας το τέλος μίας εποχής ευημερίας του ποδοσφαίρου στην Κολομβία.
Με αποκορύφωμα τη δολοφονία του Αντρές Εσκομπάρ (απλή συνωνυμία, αλλά παίκτης της Νασιονάλ και φίλος του Πάμπλο), πολλοί παίκτες αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το εγχώριο πρωτάθλημα και την ίδια την εθνική και να αναχωρήσουν για ομάδες του εξωτερικού. Κανείς δεν ήταν πλέον ασφαλής. Ο πόλεμος που είχε ξεκινήσει στη χώρα φάνταζε ανεξέλεγκτος. Το σίγουρο ήταν πως οι ναρκέμποροι ήταν διχασμένοι και ηττημένοι. Όσο ζούσε, ο Εσκομπάρ έδειχνε πως το αφεντικό ήταν εκείνος. Χωρίς αυτόν, οι Αρχές είχαν το πάνω χέρι.
Η εγκληματικότητα μειώθηκε σταδιακά και φυσικά τα ναρκοχρήματα δεν υπήρχαν όπως παλιότερα. Το ποδόσφαιρο δε μπορούσε να ποντάρει πλέον σε αυτά. Η πρώην ομάδα του Πάμπλο, η Νασιονάλ, έκανε έντεκα ολόκληρα χρόνια να κατακτήσει το πρωτάθλημα ενώ το Copa Libertadores το ξανά κατέκτησε το 2016.
Από την άλλη πλευρά η Ιντεπεντιέντε Μεντεγίν δεν έχει να επιδείξει την ιστορία και το πλήθος των τροπαίων που έχει η Ατλέτικο Νασιονάλ. Μπορεί να είναι περήφανη μόνο για το πιστό κοινό της, που γεμίζει κάθε Κυριακή το γήπεδο παρά το μεγάλο χάσμα απέναντι στη μισητή αντίπαλο από την ίδια πόλη. Τα μεταξύ τους ντέρμπι είναι από τα πιο «καυτά» παγκοσμίως και από τα λίγα που έχουν κόσμο κι από τις δύο μεριές.
Η δολοφονία του Εσκομπάρ δεν ήταν απλά το τέλος του «narcofootball» στην Κολομβία. Πολλοί πιστεύουν ότι συνεχίστηκε και μετά από εκείνη τη στιγμή. Το σίγουρο ήταν όμως πως το ποδόσφαιρο στη χώρα του καφέ δεν θα ήταν ποτέ ξανά το ίδιο.
Πηγή: gazzetta.gr
